İş Sağlığı ve Güvenliğinde Güncel Gelişmeler Paneli

İş Sağlığı ve Güvenliği haftası dolayısıyla üniversitemizde “İş Sağlığı ve Güvenliğinde Güncel Gelişmeler Paneli” düzenlendi. Moderatörlüğünü Marmara Üniversitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zeki Parlak’ın yaptığı panele Yıldız Teknik Üniversitesi Yıldız-Sem İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitim Kurumu Mesul Müdürü Doç. Dr. Fatih Yılmaz, Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Muzaffer Koç, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Denetim Hizmetleri Başkanlığı Sağlık Başmüfettişi Dr. Yusuf Aydın katıldı.

Panelle ilgili bilgi veren Prof. Dr. Zeki Parlak; “İş sağlığı ve güvenliği konusu Türkiye’de en netameli konularından biridir. Alınan tüm önlemlere rağmen düzelme görülmüyor. İş sağlığı ve güvenliği kültürü oluşmadan da toplumun bu alanda bilinçlenmesi görülmüyor. Toplumda “Bana bir şey olmaz” algısı nedeniyle iş sağlığı ve güvenliği konusu ihmal ediliyor ve bu alanda maalesef büyük kazalar ile karşı karşıya geliyoruz.” dedi.

Panel de söz alan ilk isim Doç. Dr. Fatih Yılmaz oldu. Yılmaz, önleyici yaklaşım çerçevesinde işveren ve yöneticilerin iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili görevleri ve işyeri uygulamalarından örnekler içeren bir sunum gerçekleştirdi.  Türkiye’de iş kazalarının çok olduğuna dikkate çeken Yılmaz; “ 2013’ten itibaren bu alanda bir artış yaşanmaya başladı. Bunun temelinde ise kazaların kayıt altına alımının artmasıdır.  Bugün yıllık iş kazası 200 bini aştı. Bu anlamda önleyici yaklaşım 4857 sayılı (2003) İş Kanunu ile başlamıştır. Önleyici yaklaşımın uygulama araçlarında risk değerlendirmesi yapmaktır. Amaç bu yaklaşım ile iş kazalarını önlemektir. Önleyici yaklaşım ile batılı ülkeler başarı elde etmişlerdir. Avrupa ülkelerinde 15 yılda yüzde 50 iş kazalarında gerileme görülmüştür. Önleyici çalışmalardan bir diğeri ise iş sağlığı ve güvenliği birimi kurmaktır. Ancak iş veren sadece çoğunlukla bu birimi kağıt üzerinde yapılıyor ve gerçekte önleyici bir yaklaşım söz konusu olmuyor. Üçüncü önleyici yaklaşım ise çalışan katılımı ve bilgilendirilmesidir. Kazalar neden azalmıyor, çünkü bunları iyi anlamıyoruz.” diye konuştu.

İkinci olarak söz alan isim ise Dr. Yusuf Aydın oldu. Aydın meslek hastalıkları ve işveren, işçi ve devlete düşen sorumluluklar hakkında bilgi verdi.  Bir hastalığın meslek hastalığı olarak tanımlanabilmesi için iş  ile hastalık arasında mutlaka sebep- sonuç bağlantısı olması gerekiyor. Dünyada GSMH’nın 39 milyon lirası meslek hastalıklarına gidiyor. Dünyada 11 milyon kişi meslek hastalıklarına yakalanıyor.  Meslek hastalıklarına maruz kalma önlenebilir. Ancak meslek hastalıkları tedavi edilmesi en güç hastalıkların başında gelmektedir. Bu nedenle bu hastalıklar çıkmadan önlemek gerekiyor. Bu nedenle işverene ve devlete büyük sorumluluklar düşüyor. Ülkemizde 2014 yılında 221.366, meslek hastalığı ise aynı yıl 494’dür. Ancak buradaki meslek hastalığı rakamları kayıt altına alınamadığı için gerçeği yansıtmamaktadır. Meslek hastalıklarının önlenmesi amacıyla ilgili kanuna “İşverenin işçi güvenliği için her türlü önlemi alması” maddesi konulmuştur. Önemli olan meslek hastalığının farkına varmak ve meslek hastalığına yakalananın hukuki hakları olduğunu bilmektir.” dedi.

Panelde son olarak söz alan isim ise Doç. Dr. Muzaffer Koç oldu. İş sağlığı güvenliğinin temel muhatabı işverendir. İşverenin çalışanın eğitimi, bilgilendirmesi, koordinasyonu konusunda yükümlülükleri bulunmaktadır. İş sağlığı ve güvenliği kültürü oluşturmadan söyleyeceklerimizin çoğu beyhude olur. Mevzuatı devletin yapması gerekir ama bunun temelde uygulanması konusunda asıl muhatap işverendir. İş kazalarında dünyada her yıl 2.3 milyon insan ölmektedir. Kazaların önlenmesi için işyerlerinde tehlike sınıflandırılması yapılarak, bu sınıflandırmaya göre önlemlerin alınması gerekiyor. İş sağlığı ve güvenliği sadece kazalar meydana geldiğinde gündeme gelmesi gereken bir konu değil, devamlı gündemimizde olması gerekmekte ve bu konuda başta devlet olmak üzere işverene ve çalışanlar yükümlülüklere sahiptir.” dedi.

Panel sonunda ise panelistler sorulara cevap verdi. Program, Rektörümüz Prof. Dr. Süleyman Özdemir’in tüm panelistlere teşekkür plaketi takdim etmesiyle sona erdi.